ZTM na celowniku GIODO

W Zarządzie Transportu Miejskiego w Warszawie od dnia 13 stycznia 2014 r. trwa kontrola dotycząca przetwarzania danych osobowych na potrzeby wydania i obsługi Karty warszawiaka oraz Karty młodego warszawiaka pod kątem zgodności z przepisami ustawy o ochronie danych osobowych, taką informację przekazała rzeczniczka prasowa GIODO Małgorzata Kałużyńska-Jasak. Dodała również iż kontrola rozpoczęła się z urzędu  „na skutek zarówno wpływających do biura GIODO sygnałów, jak i doniesień medialnych”.

Wojciech Wiewiórowski w jednym z wywiadów z listopada 2013 r. zwrócił uwagę, iż zastrzeżenia budzi pozyskiwanie przez gminy na potrzeby kart mieszkańca danych z urzędów skarbowych. Generalnie gminy nie mogą pozyskiwać tego typu danych, jeżeli nie ma specjalnej, szczególnej podstawy prawnej, która by je do tego uprawniała i żeby gmina mogła uzyskać dostęp do tego typu danych nawet jeżeli miałyby być przedstawiane przez samego obywatela – potrzebowałaby przymusu prawnego  (Dziennika Gazeta Prawna). Wskazał również, że samorządy nie mają prawa pozyskiwać od obywateli informacji o tym, gdzie płacą oni podatki.

Uchwała Rady m.st. Warszawy dotycząca Karty wymienia dwa warunki jej otrzymania: zamieszkanie na terenie miasta oraz rozliczanie podatku PIT w tutejszym urzędzie skarbowym. Mieszkaniec do wniosku o wydanie Karty nie musi dołączać PITu.

Na podstawie umowy zawartej dnia 27 listopada 2013 r. między ministrem finansów a prezydentem m.st. Warszawy ten pierwszy ma przekazywać miastu informację, czy wskazane w zapytaniu osoby, rozliczając się z uzyskanych dochodów, wskazały Warszawę jako miejsce zamieszkania w ostatnim dniu roku. Fakt ten decyduje  o wybraniu konkretnego urzędu skarbowego na miejsce złożenia zeznania rocznego (ustawa o PIT). Ministerstwo Finansów jako podstawę prawną wskazuje art. 15 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Gmina jest organem podatkowym, ale nie w podatku dochodowym od osób fizycznych. Następnie jako drugą podstawę prawną MF wskazuje przepis art. 31 ustawy o ochronie danych osobowych, który pozwala ADO powierzyć ich przetwarzanie innemu podmiotowi. Obie podstawy są bardzo wątpliwe i podważane przez środowisko prawnicze.

Do tej pory rzecznik prasowy ZTM nie udzielił żadnego komentarza. Czy w wyniku przeprowadzonej kontroli GIODO podważy legalność działań związanych z pozyskiwaniem danych? Jest to bardzo możliwe.

W zaistniałej sytuacji nasuwają się liczne pytania: co będzie dalej, jeżeli podstawy prawne pozyskiwania danych okażą się niezgodne z przepisami? Jakie sankcje zastosuje GIODO? Warszawiacy złożyli już 207 tys. wniosków o wydanie Karty, z czego zostało już wydanych 89 tys. hologramów do naklejania na kartę miejską lub inny nośnik biletu (np. elektroniczną legitymację studencką).

AKTUALIZACJA z dnia 5 lutego 2014:

Kontrola GIODO w ZTM zainicjowała reakcję łańcuchową.

W wyniku przeprowadzonych czynności okazało się, że następnym kontrolowanym w związku z Kartą warszawiaka podmiotem powinien zostać stołeczny ratusz, a dokładnie koordynujące wdrażanie karty Centrum Komunikacji Społecznej. Kontrola rozpoczęła się 27 stycznia 2014 r. To jednak nie koniec zamieszania wokół tego projektu, ponieważ wynikło, iż następnym miejscem, gdzie zawitali w poniedziałek 3 lutego 2014 r. kontrolerzy jest Ministerstwo Finansów.

Jak poinformowała rzeczniczka prasowa MF – Wiesława Dróżdż kontrola obejmuje przetwarzanie danych osobowych przez MF w związku ze współpracą resortu ze stołecznym ratuszem w zakresie weryfikacji uprawnień do otrzymania Karty warszawiaka, w tym przetwarzanie danych na podstawie umowy zwartej w listopadzie 2013 r. między ministrem finansów a prezydentem Warszawy.

Czy kontrole zakończą się na Ministerstwie Finansów? – Tego jeszcze nie wiemy. Pozostaje uzbroić się w cierpliwość i czekać na wyniki kontroli, które zgodnie z informacją rzeczniczki prasowej GIODO mają ukazać się najprawdopodobniej w lutym.