Przekazywanie danych do USA – Privacy Shield

Od 12 lipca 2016 roku obowiązują nowe zasady przekazywania danych z obszaru UE do USA. Komisja Europejska zatwierdziła Tarczę Prywatności UE-USA (decyzja Komisji Europejskiej nr C(2016) 4176 z 12 lipca 2016 r.). Tym samym Tarcza Prywatności (ang. Privacy Shield) oficjalnie zastąpiła Bezpieczną Przystań (ang. Safe Harbour) czyli poprzedni mechanizm transferu danych do USA, który Trybunał Sprawiedliwości UE wyrokiem z dnia 6 października 2015 roku (wyrok w sprawie C-362/14) uznał za niezgodny z prawem UE.

Główne założenia programu

• Departament Handlu Stanów Zjednoczonych będzie prowadził regularne aktualizacje i przeglądy uczestniczących przedsiębiorstw w celu zapewnienia, by przestrzegały one zasad, którym się podporządkowały. Jeśli przedsiębiorstwa nie będą przestrzegały zasad w praktyce, mogą spotkać się z sankcjami i zostać usunięte z listy. Zaostrzenie warunków wtórnego przekazywania danych osobom trzecim zapewni taki sam poziom ochrony w przypadku przekazywania danych z przedsiębiorstw stosujących zasady Tarczy Prywatności

• USA przedstawiły UE zapewnienie, że dostęp organów publicznych do danych – związany z egzekwowaniem prawa i kwestiami bezpieczeństwa narodowego – jest ograniczony oraz że będzie podlegać zabezpieczeniom i mechanizmom nadzoru. Wszyscy w UE, również po raz pierwszy, skorzystają z mechanizmów ochrony prawnej w tej dziedzinie. Stany Zjednoczone wykluczyły bezkrytyczną masową inwigilację danych osobowych przekazywanych im w ramach uzgodnienia Tarczy Prywatności UE-USA. Urząd Dyrektora Krajowych Służb Wywiadowczych wyjaśnił ponadto, że masowe gromadzenie danych może być wykorzystywane wyłącznie w określonych warunkach i wymaga tak ścisłego ukierunkowania, jak to możliwe. Porozumienie zawiera szczegółowy wykaz istniejących zabezpieczeń w zakresie wykorzystywania danych w takich wyjątkowych okolicznościach. Amerykański sekretarz stanu stworzył Europejczykom możliwość skorzystania ze środków odwoławczych wobec amerykańskich służb wywiadowczych za pośrednictwem urzędu Rzecznika w Departamencie Stanu

• Każdy obywatel, który uważa, że jego dane zostały niewłaściwie wykorzystane w ramach systemu Tarczy Prywatności, będzie mógł skorzystać z kilku dostępnych i przystępnych cenowo mechanizmów rozstrzygania sporów. W idealnej sytuacji skarga zostanie rozpatrzona przez samo przedsiębiorstwo. Ewentualnie, bezpłatnie będzie można skorzystać z alternatywnych metod rozwiązywania sporów. Osoby fizyczne będą też mogły zwrócić się do krajowych organów ochrony danych w swoim państwie, które skontaktują się z Federalną Komisją Handlu, aby zagwarantować, że skargi europejskich obywateli zostaną zbadane i rozpatrzone. Jeżeli sprawa nie zostanie rozwiązana w inny sposób, w ostateczności będzie można zastosować mechanizm arbitrażu. Możliwość skorzystania ze środków odwoławczych w obszarze bezpieczeństwa narodowego w przypadku obywateli UE będzie rozpatrywana przez Rzecznika, niezależnego od służb wywiadowczych USA.

• UE i USA ustaliły wspólny mechanizm corocznego przeglądu, którego zadaniem będzie monitorowanie funkcjonowania zasad bezpiecznego transferu danych, w tym zobowiązań i zapewnień dotyczących dostępu do danych do celów egzekwowania prawa i bezpieczeństwa narodowego. Przegląd przeprowadzać będzie KE i Departament Handlu USA, przy współpracy specjalistów z krajowych służb wywiadu z USA i europejskich organów ochrony danych. Komisja będzie korzystać ze wszystkich innych dostępnych źródeł informacji i wyda dostępne publicznie sprawozdanie dla PE i Rady.

Podsumowanie

Czy Tarcza Prywatności zapewni odpowiednio wysoki standard ochrony danych osobowych? W tym momencie trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Zwolennicy Tarczy Prywatności są przekonani, że tak. Natomiast przeciwnicy podnoszą, że zapisy w niej zawarte mogą być sprzeczne z postanowieniami Karty Praw Podstawowych UE, a ponadto wskazują, że podobnie jak Bezpieczna Przystań opiera się na tych samych założeniach (m.in. samoregulacji czy samocertyfikacji).

Autor: Damian Jędrzejewski.

Źródła:

http://europa.eu/rapid/press-release_IP-16-2461_pl.htm

https://panoptykon.org/wiadomosc/zielone-swiatlo-dla-tarczy-prywatnosci

http://www.rp.pl/Dane-osobowe/307139982-Dane-osobowe-w-UE-Tarcza-zamiast-Bezpiecznej-Przystani.html#ap-2